دکتر اصغر ایزدی جیران
دانشیار گروه علوم اجتماعی
مدیر هسته پژوهشی مردمشناسی
حیات حرفهای مردمشناختی من طی حدود یک دههی گذشته بر سه پروژهی تحقیقاتی متمرکز بوده است: ایلیاتیها، حاشیهنشینها، و هوادارهای فوتبال. اولین تجربهی عمیق من از تحقیق میدانی به شیوهی مشاهدهی مشارکتآمیز در مردمشناسی حین انجام رسالهی دکترایم در بین مردمان تَرَکَمه، یک جامعهی عشایری در آذربایجان، در بهار و تابستان 1391 شکل گرفت. سپس تحقیقات میدانی کوتاهمدتی با محوریت مردمشناسی ادراک حسی در میان جوامع شهری (تهران و تبریز) و ایلیاتی بین سالهای 1391 تا 1393 انجام دادم که تبدیل شدند به فصول نُهگانهی کتابم «حس کردن فرهنگ: پژوهشهای مردمنگارانه در ایران». با علاقه به خشونت و رنج اجتماعی، پژوهشهای میدانی در سایتهای مختلف با تمرکز بر خانواده، کودکان، اعتیاد، بیماری، و درمان انجام دادهام: دو محلهی حاشیهنشین در تبریز (1401-1394)، یک محلهی حاشیهنشین در کرمانشاه (1399-1396)، در میان بلوچها و غربتهای محلهی لب خط تهران (1396)، افغانستانیهای پاکدشت (1397-1395)، و کارتنخوابهای معتاد دروازهغار تهران (1396).
از 1393 تا 1401 با مشاهدهی مشارکتآمیز در استادیوم در بازیهای خانگی تیم فوتبال تراکتور در تبریز، در لیگهای چهاردهم، هجدهم، و بیست و دوم، در مورد فرهنگ و مناسک هواداری تحقیق کردهام. از اسفند 1399 تا مرداد 1401 مردمنگاری نخستینم در میان عشایر تَرَکَمه را از سر گرفتهام، با چهار سفر میدانی و اقامت طولانیمدت در سکونتگاه قشلاقی و اردوی ییلاقی. با غرق شدن در زندگی این مردمان، میخواهم شیوه زندگی متکی بر گلهداری و طبیعت و خویشاوندی را درک کنم. علاوه بر این پروژههای میدانی، دغدغهای سراسری در کارهایم، آسیبشناسی نحوهی انجام کار میدانی و سنخ نوشتن به سبک مردمنگارانه در ایران بوده است. آموختهها و تجربههایم را ریختهام به دل کارگاههای «انستیتو مردمشناسی».
علایق
ایلیاتیها؛ حاشیهنشینها؛ هوادارهای فوتبال؛ خانواده؛ فقر؛ کودکان؛ خشونت؛ رنج اجتماعی؛ عواطف
عضو هیات علمی
v دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، 1401-
v استادیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، 1395-1401
v استادیار گروه مردمشناسی، دانشگاه تهران، 1391-1395
v بورسیهی دکترای گروه مردمشناسی، دانشگاه تهران، 1389-1391
مسئولیتهای علمی- اجرایی
v مدیر هسته پژوهشی مردمشناسی فرهنگی، دانشگاه تبریز، 1400-
v مدیر امور اجتماعی دانشگاه تبریز، 1398-1400
v مدیر گروه مطالعات میدانی و مردمنگاری، انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 1399-
v مدیر گروه مردمشناسی، جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران، 1391-1392
v مدیر گروه مطالعات اجتماعی، موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، وزارت علوم، 1388-1389
پروژههای تحقیقاتی
1. مردمشناسی هنر، 1386-1391
مقالات:
- «بازار ورنی: زندگینامه اجتماعی دستبافتههایی از لومهدره تا تهران»، 1394، جامعهشناسی هنر و ادبیات، 7 (1): 41-61.
- «حکمرانی خوب در آئینه کتاب دده قورقود: بازخوانی یک متن کهن ادبی»، 1387، فصلنامه تخصصی علوم اجتماعی، 4 (2): 21-49.
- «مردمشناسی هنر گلیمهای روستایی: تحلیل شکل و سبک طرحها (روستای مولان، آذربایجان)»، 1388، نامه انسانشناسی، 2 (10): 9-39.
- «یاللی: حرکت و معنا در یک رقص آذربایجانی»، 1390، پژوهشهای انسانشناسی ایران، 1 (1): 9-33.
- «ظهور انسانشناسی هنر: فاگ، مان، فورگ، بیبویک»، 1392، مجموعه مقالههای نخستین همایش انسانشناسی هنر، اصفهان: حوزه هنری، صص: 9-30.
- «شکوفایی انسانشناسی هنر در آثار هوارد مورفی»، 1392، نقدنامه هنر، 5: 11-32.
- «پژوهش زمینهمند و حضورمند هنر: رویکردی انسانشناختی»، 1393، مطالعات فرهنگی، دانشگاه پیام نور البرز، 2 (14): 16-21.
- «انسانشناسی هنر به مثابه یک دانش بینرشتهای»، 1388، دوماهنامه فارابی، مرداد و شهریور: 11-18.
نگارش رسالهی دکترا:
- ایزدی جیران، اصغر. «تجسم فرهنگ در هنر: مردمنگاری ورنیهای قرهداغ آذربایجان»، 1391، گروه جامعهشناسی، دانشگاه تهران.
ترجمه کتاب:
- «انسانشناسی هنر»، 1394، روبرت لیتون، تهران: فرهنگستان هنر.
طراحی دوره تحصیلی:
- «کارشناسی ارشد مردمشناسی هنر»، 1390، دانشگاه هنر اصفهان، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
راهنمایی رساله دکتری:
- «خودتزئینی زنان دویدوخ، ترکمن»، طیبه عزتالهینژاد، دانشگاه الزهرا، 1393.
- «تحلیل فرهنگی فرش چالشتر»، افسانه قانی، دانشگاه هنر اصفهان، 1394.
تدریس:
- «مردمشناسی و هنر»، کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان، 1390 و 1391؛ دانشگاه هنر اسلامی تبریز، 1393.
- «هنر و صنایع دستی ایران»، کارشناسی مردمشناسی، دانشگاه تهران، 1391 و 1392.
- «مردمشناسی ادبیات»، کارشناسی مردمشناسی، دانشگاه تهران، 1392.
2. مردمشناسی حسها، 1391-1393
ترجمه کتاب:
- «انسانشناسی حسی»، 1395، دیوید هاوز و کانستنس کلسن، تهران: فروغاندیشان هنر.
تألیف کتاب:
- «حس کردن فرهنگ: پژوهشهای مردمنگارانه در ایران»، در دست انتشار برای 1400، تهران: اگر.
تدریس:
- «رویکرد حسی در مردمشناسی فرهنگی»، کارشناسی ارشد ارتباطات، دانشگاه سوره، 1393.
3. مردمشناسی رنج، 1394-1399
مقالات:
- «صدای خاموش: نگارشی از محله ملازینال تبریز»، 1384، گاهنامه جامعهشناسی، انجمن علمی دانشجویی علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، 6 (7): 30-34.
- «اعتیاد و زوال زندگی: انسانشناسی رنج برای لب خط تهران»، 1394، پژوهشهای انسانشناسی ایران، 5 (2): 75-98.
- «تحریم در / بیرون زندگی: خرد شدن و انبساط انسانها»، 1394، جستارهایی در ایران پساتوافق، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، صص: 55-60.
- «زخمهای خشونت ساختاری: کودکآزاری در بستر فقر در ایران»، 1398، کودکآزاری در سکونتگاههای فقیرنشین، تهران: بادبان، صص: 268-277.
- «کندن گور با سوزن: بدنمندی کار زنان فرودست: تصاویر و تأملات مردمنگارانه»، 1398، زنان امروز، 6 (36): 26-30.
- «علیه فرهنگ ضدمراقبت: دعوت به اکتیویسم انسانشناختی برای کودکان کار»، 1398، نان و قلم، 1 (1): 8-13.
- «فرهنگ دوگانه: مردمنگاری حیات عاطفی در یک اجتماع حاشیهنشین و طایفهای در تبریز»، 1400، جامعهپژوهی فرهنگی، 12 (3): 43-21.
- «خشونت فرهنگ و بیخانمان شدن: پژوهشی مردمشناختی در میان معتادها در دروازهغار تهران»، 1401، جامعهشناسی فرهنگ و هنر، 4 (2): 23-1.
- «اقتصاد آشغال و جهان عاطفی رنج: مردمنگاری تهیدستان حاشیهنشین تبریز»، 1401، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 11 (3): 591-569.
- «زخمهای التیامنیافته: توجه مردمشناختی به رنج کشیدن دانشجویان در ایران»، 1401، مطالعات دانشگاه، 1 (1)، 81-57.
نمایشگاه مردمنگارانه:
- «زخمهای ترلاندره: عکسها و متنپارههایی از کار میدانی در حاشیههای تبریز»، دانشگاه تهران، دانشکده علوم اجتماعی، 1394.
مصاحبه:
- «روایتی زنده و انتقادی از انسانشناسی»، آبسکورا، 1398.
- «فعالسازی ظرفیتهای رهاییبخش انسانشناسی»، آبسکورا، 1398.
پژوهشگر فیلم مستند:
- «شیر دیت (دختر باشهامت)»، کارگردان مسعود بابایی، 1398.
راهنمایی رساله دکتری:
- «بسترها و پیامدهای کولبری در پیرانشهر: مطالعه مردمنگارانه»، احمد غلامی گوزلبلاغ، دانشگاه تبریز، 1400.
تدریس:
- «مسائل اجتماعی ایران»، کارشناسی ارشد مردمشناسی، دانشگاه تهران، 1393، 1394.
- «جامعهشناسی پزشکی»، کارشناسی علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، 1398، 1399.
4. مردمشناسی عواطف، 1393، 1395، 1398، 1400
مقالات:
- «فرهنگ دوگانه: مردمنگاری حیات عاطفی در یک اجتماع طایفهای تهیدست در تبریز»، 1399، مقاله، در دست انتشار.
- «آل وئر: مردمنگاری خشم و شرم در اقتصاد آشغال تهیدستان تبریز»، 1399، مقاله، در دست انتشار.
- «وزن کالبد: مردمنگاری عواطف و بدنها در میان فقرای تبریز»، 1399، مقاله، در دست انتشار.
طرح پژوهشی:
- «علیه نا- خوشی جمعی: مردمنگاری فرهنگ هواداری از تیراختور»، کتاب، در حال انتشار، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات.
- «خشونت و رنج در حیات دانشجویی: زندگینامههای مردمنگارانه در دانشگاههای ایران»، طرح پژوهشی، موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1395.
پژوهش مستقل:
- «محسن چاوشی و زجرهای عاشقانه دهه شصتیهای ایران: مردمنگاری دیجیتال»، 1393، منتشرنشده.
راهنمایی رساله دکتری:
- «مفهوم آبرو در میان زنان تهران»، سمیه بیابانی، دانشگاه آزاد تهران مرکز.
تدریس:
- «روانشناسی اجتماعی»، کارشناسی و کارشناسی ارشد علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، 1398، 1399.
5. مردمنگاری
مقالات:
- «تنها رو به سوی روشنگاه: فرازونشیبهای پانزده سال مردمنگاری»، 1400، در مردمنگاری ایرانی، تهران: موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، صص. 251-281.
- «انسانشناسی متعهد»، 1395، ندا: انجمن علمی انسانشناسی دانشگاه تهران، صص. 27-28.
- «زندگیشناسی»، 1393، ندا: انجمن علمی انسانشناسی دانشگاه تهران، 3 (5): 32-33.
- «مردم نگاری و لذت تجربه فرهنگی»، 1392، ندا: انجمن علمی انسانشناسی دانشگاه تهران، 2 (4): 10-16.
ترجمه کتاب:
- «تجربهگرایی رادیکال: درباره کار و نوشتار اتنوگرافیک»، 1396، مایکل د. جکسون، تهران: تیسا.
- «انسانشناسی وجودی: بررسی وضع انسان نه فرهنگ»، 1396، مایکل د. جکسون، آلبر پییت، و لارنت دنیزو، تهران: تیسا.
کارگاهها:
- «پژوهش اتنوگرافیک»، 1391، تهران، دانشگاه تهران، 25 بهمن.
- «کار میدانی اتنوگرافیک»، 1395، بندرعباس، دانشگاه هرمزگان، 29 آذر.
- «تربیت اتنوگرافر»، 1397، تهران، دانشگاه علم و فرهنگ، اسفند.
- «تربیت اتنوگرافر»، 1397، تهران، احقا: انجمن حمایت از قربانیان اسیدپاشی، اسفند.
- «تربیت اتنوگرافر»، 1397، تبریز، دانشگاه تبریز، انجمن علمی علوم اجتماعی، اسفند.
- «تمرین کار میدانی و مردمنگاری»، 1398، تهران: انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات.
- «تمرین کار میدانی و مردمنگاری»، 1399، آنلاین، آکادمی مردمنگاری.
- «مردمنگاری»، 1400، آنلاین: انجمن جامعهشناسی ایران، خرداد.
- «مردمنگاری» (دوره 12)، آنلاین، آکادمی مردمشناسی، 1401.
- «مردمنگاری محلههای اصفهان» (دوره 13)، اصفهان: موسسه رویش مهر، 1401.
تدریس:
- «روش تحقیق میدانی»، کارشناسی مردمشناسی دانشگاه تهران، 1394؛ کارشناسی علوم اجتماعی دانشگاه تبریز، 1395-1399.
- «مبانی مردمشناسی»، کارشناسی مردمشناسی دانشگاه تهران، 1394؛ کارشناسی علوم اجتماعی دانشگاه تبریز، 1398، 1399.
- «مردمشناسی فرهنگی»، کارشناسی مردمشناسی دانشگاه تهران، 1394؛ کارشناسی جامعهشناسی دانشگاه علامه طباطبایی، 1392.
- «مردمشناسی فرهنگی»، آنلاین، آکادمی مردمشناسی، 1399.
- «مردمشناسی ایران»، کارشناسی جامعهشناسی دانشگاه تبریز، 1400.
افتخارات
یکی از مردمشناسان برتر سال در ایران، برگزیده توسط پژوهشکده مردمشناسی، 1392.
رتبه دوم آزمون ورودی دکتری، سازمان سنجش آموزش کشور، 1387.
رتبه اول آزمون ورودی کارشناسی ارشد (علوم اجتماعی)، سازمان سنجش آموزش کشور، 1385.
پیج اینستاگرام asghar.izadi.jeiran
کانال تلگرام IzadiJeiran
ایمیل asghar.izadijeiran@gmail.com