پژوهشي در ژئومورفولوژي و تغييرات آب و هوايي هولوسن در دامنة شمالي کيامکي داغ(شمال غرب ايران) نام پروژه: شهرستان جلفا محل پروژه: 1386 سال: توده نفوذي کيامکي داغ با ارتفاع 3414 متر به عنوان بلندترين قله رشته کوهستاني قره داغ، در شهرستان جلفا در شمال غرب ايران قرار گرفته است. با توجه به ارتفاع زياد و جهت گيري دامنه شمالي اين کوه و نيز عدم وجود عوامل تأثيرگذار ديگر مثل عامل فعاليتهاي تکتونيکي و ناچيز بودن دخالتهاي انساني، نمونه موردي خوبي جهت طرح موضوع تغييرات آب و هوايي ديرينه بر اساس شواهد ژئومورفيکي مي باشد. مفاهيم مطرح شده در اين پژوهش مثل اشکال ژئومورفيکي، نقش اقليم در شکل گيري آنها و باز سازي تغييرات اقليمي کواترنري تماما بر پايه تاريخچه تکاملي اشکال انباشتي و کاوشي چشم انداز تحليل شده اند. کارهاي ميداني، تفسير نقشه هاي توپوگرافي، نقشه هاي زمين شناسي و عکسهاي هوايي مهمترين منابع اطلاعاتي اين پژوهش را تشکيل مي دهند و در اين ميان کارهاي ميداني به دليل اقتضاي موضوع پژوهش، از جايگاه ويژه اي برخوردار بوده اند. در اين پژوهش، برخي اشکال ژئومورفيکي که ايجاد آنها مستلزم گذشت زمانهاي طولاني بوده و نقش اقليم در ايجاد آنها شناخته شده است، مورد بررسي قرار گرفته اند. مخروط افکنه پرسيان، توفاي مخروط افکنه اي و نهشته هاي دامنه اي مهمترين واحدهاي ژئومورفولوژيکي مورد بررسي هستند. دره هاي پرشده، سيستمهاي پرتگاه- تالوس، تالوس بهمني، روانه هاي بلوکي و يخچالهاي سنگي موروثي از جمله اشکال دامنه اي، و فازهاي انباشتي و کاوشي، روانه هاي خرده سنگي، تغييرات در اندازه مواد، و تشکيل توفا از جمله پديده هاي مرتبط با تغييرات اقليمي در مخروط افکنه پرسيان هستند. با شناخت اين پديده ها، واکنش سيستم مخروط افکنه اي، سيستم توفازايي و فرايندهاي دامنه اي به تغييرات اقليمي شناخته شده کواترنري مورد بررسي قرار گرفته و سعي شده است تغييرات آب و هوايي منطقه بويژه در هولوسن باز ساز ي شود. بر اساس نتايج اين پژوهش، سيماي ژئومورفيکي دامنه شمالي کيامکي داغ لااقل در کواترنري، از عوامل اقليمي و تغييرات آن تأثير پذيرفته است. تعامل موجود بين سه پديده مخروط فکنه، اقليم و نهشته هاي توفايي يکي از ويژگيهاي شاخص منطقه مورد مطالعه است که در حال حاضر مخروط افکنه پرسيان به عنوان نقطه تمرکز اين تعامل، مهمترين نقش را در حفظ چشم انداز منطقه ايفا مي کند و ادامه تشکيل توفاها که امروزه مناظر بديعي همچون آبشار آسياب خرابه را فراهم آورده است، به مديريت درست اين تعامل، به ويژه تعامل بين مخروط افکنه و سيستم توفازايي آسياب خرابه دارد. بررسيهاي انجام شده در طي اين پژوهش بر روي اشکال ژئومورفولوژيکي مرتبط با اقليم و تطابق آنها بر اساس سن نسبي با تغييرات اقليمي شناخته شده در دنيا، نشانگر تأثير دوره هاي سرد هولوسن بالايي بويژه دوره سرد همزمان با عصر کوچک يخبندان در فعاليت سيستمها و فرايندهاي ژئومورفيکي منطقه است. همچنين اين بررسيها حاکي از روند گرم شدگي و کاهش بارندگي در سده هاي اخير و در دوره هاي بعد از دوره سرد اواخر هولوسن بالايي است. تحليل ساختار رخساره اي نهشته هاي مخروط افکنه و ترتيب لايه ها بر اساس سن نسبي نشان داد که دوره هاي مساعد براي تشکيل توفا با دوره هاي گرم اوايل هولوسن و دوره همزمان با دوره بين يخچالي بين ريس و ورم تطابق دارند و در اين ميان بجا گذاري نهشته هاي کنگلومرايي با دوره هاي سرد همزمان با آخرين دوره هاي يخچالي اواخر پلئيستوسن تطبيق مي کند. در بررسي اشکال ژئومورفيکي منطقه آثاري از دوره گرم اوايل هولوسن، دوره سرد «يانگر دراياس» و دوره گرمتر حد فاصل دوره هاي سرد همزمان با عصر آهن و عصر کوچک يخبندان، نيز ديده مي شود. در هر صورت، بسياري از شواهد ژئومورفيکي مرتبط با اقليم منطقه از جهت جغرافيايي دامنه ها و ارتفاع محل تأثير پذيرفته اند. آنچه مهم است اين است که ما بايد منتظر واکنشهاي سريع ژئومورفولوژيکي به تغييرات ناشي از عوامل بيروني در اين گونه نواحي و بخصوص منطقه مورد مطالعه باشيم. با توجه به روند افزايشي دماي منطقه، ادامه اين روند و کاهش ذخاير آبي نتايج شومي را در اکوسيستم منطقه و زندگي ساکنين خواهد داشت. در حال حاضر کنترل و پايش سيستمهاي هيدرولوژيکي منطقه در کنار توجه به روند افزايشي يا کاهشي دما و بارش، از اهميت بسيار زيادي برخوردار است. چکیده طرح یا پروژه: اسارت رودخانه و آثار آن در سيستم رودخانه اي،مطالعه موردي: رودخانه باغلار در دامنه شمالي ميشوداغ( شمال غرب ايران) نام پروژه: شهرستان مرند محل پروژه: 1385 سال: سيستم رودخانه اي باغلار با دو شاخه اصلي مشه لر و سيسده خود، حوضه اي 8/12 کيلومتر مربعي است که در جنوب غربي شهر کشکسراي در شهرستان مرند درشمال غرب ايران واقع شده است. اين سيستم يکي از سيستمهاي رودخانه اي دامنه شمالي ميشوداغ است که سير تکاملي آن در دوره هاي اخير زمين شناسي دچار تحولات زيادي شده است که وقوع پديده اسارت يکي از حلقه هاي آن است. در اين تحقيق سعي شده است تا با تکيه بر مطالعات ميداني و به کمک تحليلهاي توپوگرافي و زمين شناسي، علاوه بر شناسايي عامل يا عوامل ايجاد اسارت رودخانه، آثار وقوع اين پديده نيز مورد بررسي قرار گيرد. با توجه به اين که تحليل روند تکاملي سيستمهاي رودخانه اي، نيازمند بازسازي چگونگي تكامل شبكة زهكشي در گذشته است لذا، بازسازي الگوي زهکشي ديرينه منطقه قبل از وقوع اسارت در اولويت قرار گرفته است. بر اساس نتايج اين تحقيق وضعيت کنوني سيستم رودخانه اي نتيجه عملکرد هر دو فرايند انحراف و اسارت بوده است و مکانيسمهاي کنترل کننده آلوژنيک از قبيل فعاليتهاي تکتونيکي و حرکات توده اي در ايجاد اين وضعيت نقش اساسي داشته اند. انحراف شاخه مشه لر به سمت شاخه سيسده در اثر وقوع يک زمين لغزش در مسير شاخه مشه لر، و سپس اسارت شاخه مشه لر به وسيله شاخه ديگر در بالادست نقطه انحراف و جابجايي مداوم نقطه اسارت به طرف بالادست در اثر عملکرد فعاليتهاي تکتونيکي بر روي برآمدگيهاي فشاري منطقه، آثاري را در قسمتهاي مختلف سيستم رودخانه اي باغلار ايجاد نموده است که افزايش حفر بستر در بالادست نقطه اسارت و تغيير در مورفولوژي مسير رودخانه، متروکه شدن بخشهايي از آبراهه قبلي مشه لر در اثر جابجايي نقطه اسارت، تشکيل گدار بادي و تغييردر مورفولوژي مخروط افکنه باغلار از جمله آنهاست. نوع اسارت در رودخانه باغلار نوعي آبربايي است که عامل محرک و ايجاد آن، عوامل آلوسيکليک است. در مجموع مي توان گفت که از نظر فرايندهاي ژئومورفولوژيکي، سيستم رودخانه اي باغلار از ديناميک بسيار بالايي برخوردار است و حساسيت بخشهاي مختلف سيستم به تغييرات محيطي آلوسيکليک يا اوتوسيکليک ضرورت توجه در برنامه ريزيها در مورد چنين سيستمهايي را طلب مي کند. آنچه بيش از همه بر اهميت اين تحقيق مي افزايد ديناميک فعال حاکم بر سيستم رودخانه اي باغلار است که پايش آن در طول زمان مي تواند بسياري از مسائل مبهم ديناميک رودخانه اي را که از پديده انحراف و اسارت و همچنين فعاليتهاي تکتونيکي متأثر هستند، روشن سازد. يافته هاي اين تحقيق مي تواند راهنماي خوبي براي محققين و برنامه ريزان در ارزيابي آثار ژئومورفيکي پديده اسارت در رودخانه ها(چه به صورت طبيعي و چه به صورت مصنوعي) و تبعات آن باشد. چکیده طرح یا پروژه: پژوهشي دراثرات ژئومورفولوژيكي گسل شمالي ميشووآسيب پذيري سكونتگاههاي روستايي واقع درمسير آن نام پروژه: شهرستان مرند محل پروژه: 1383 سال: ويژگيهاي سيستمهاي رودخانه اي و اشكال توپوگرافي نواحي تكتونيكي فعال، امكان برآوردي كمي از روابط بين فعاليتهاي تكتونيكي و فرآيندهاي سطح زمين و مدل بندي تكامل چشم انداز فراهم مي آورند . در اين تحقيق،مسائل ژئومورفولوژي تكتونيك مناطق واقع در مسير گسل شمالي ميشو، واقع در دامنة شمالي ميشوداغ آذربايجان (شمالغرب ايران)، و آسيب پذيري سكونتگاههاي روستايي واقع در روي يا مجاورت گسل مورد مطالعه قرار گرفته است. در ارزيابي آثار فعاليت گسل در مورفولوژي دامنة شمالي ميشو داغ، عمدة توجه به پديده هاي ژئومورفولوژيكي (انحراف رودخانه ها، اشكال آبرفتي، ناپايداريهاي دامنه اي و ميكروگسلشها) كميتهاي توپوگرافي(SL ، Smf ،Vf ، Fmf ، Fd و Eu )، الگوهاي شبكه هاي زهكشي (AF و Bs) و نيمرخهاي طولي رودخانه ها معطوف شده و آسيب پذيري روستاها از نظر نزديكي به خط گسل، ويژگيهاي ژئومورفولوژيكي و ليتولوژيكي محل استقرار روستا و نوع ساخت و ساز و مصالح بكار رفته مورد بررسي قرار گرفته است. داده هاي حاصل از تحليلهاي توپوگرافي و بررسي سيستمهاي رودخانه اي منطقه نشان ميدهند كه لااقل در اواخر پليوستوسن و هولوسن ، حركات مورب لغز با مؤلفة افقي راست رو گسل بيشتر از حركات بالاآمدگي ، و فعاليت گسل در ميشو غربي بيشتر از ميشو شرقي بوده است. بررسي نيمرخهاي طولي آبراهه ها نشان ميدهد كه چشم انداز فعلي دامنه شمالي ميشو علاوه بر خود گسل شمالي ميشو ، نتيجة عملكرد شاخه هاي فرعي اين گسل بويژه در ميشو شرقي است بطوريكه شاخصهايي مثل شاخص Vf نيز از آن متأثر شده اند. در حال حاضر دامنة شمالي ميشوداغ در حال تطبيق تدريجي خود با شرايط تكتونيكي فعالي است كه چشم انداز كلي آن را تحت تأثير قرار داده است. مهمترين خطر تهديدكنندة روستاهاي دهگانة واقع در روي يا مجاورت گسل شمالي ميشو و شاخه هاي فرعي آن، خطر فعاليتهاي احتمالي گسل و لرزشهاي حاصل از آنست، و عوامل ديگري از قبيل نامناسب بودن ساخت و سازها، مقاومت كم مصالح بكار رفته در ساختمانها و عمر زياد آنها، استقرار بر روي عناصر منفصل و نامقاوم، شيب زياد و خطر سيالي شدن نشستگاه روستاها و بالاخره ناپايداري دامنه هاي مشرف به روستاها و خطر حركات توده اي، آسيب پذيري اين روستاها را تشديد مي كند. چکیده طرح یا پروژه: 1 2 3 4 5